Aseksualiteit is een seksuele geaardheid waarbij iemand weinig tot geen seksuele aantrekkingskracht tot anderen ervaart. Ook kan het zijn dat iemand over het algemeen weinig tot geen behoefte heeft aan seksuele ontmoetingen. Dat gezegd hebbende, elke aseksuele persoon benadert seksuele intimiteit op een andere manier. Beschouw het eerder als een spectrum dan als een vaststaand stramien.
Sommigen voelen bijvoorbeeld wel romantische aantrekkingskracht, maar hebben geen behoefte aan seksuele intimiteit, en anderen willen misschien wel seks hebben of masturberen, maar voelen zich nog steeds niet volledig aangetrokken tot anderen. Sommigen kunnen ook seksueel actief zijn met anderen of met zichzelf, maar ervaren daar mogelijk geen plezier in. Dit zijn slechts enkele voorbeelden.
Merk op dat aseksualiteit niet hetzelfde is als het onthouden van seks om religieuze of filosofische redenen. In dergelijke gevallen kan er seksuele aantrekkingskracht optreden, maar er wordt simpelweg niet naar gehandeld.
Wordt aseksualiteit als een keuze beschouwd?
Er zijn twee belangrijke filosofieën met betrekking tot aseksualiteit. De eerste is dat het een seksuele oriëntatie is, net zoals heteroseksualiteit en homoseksualiteit oriëntaties zijn. De LGBTQIA+-gemeenschap erkent aseksualiteit als een eigen oriëntatie.
De tweede filosofie is dat iemand die zich identificeert als aseksueel, een fysiologische afwijking ervaart, zoals een laag libido of een seksuele verlangensstoornis (HSVS).
Uiteindelijk weten we nog veel niet over de oorzaken van een aseksuele geaardheid. Het is altijd verstandig om iemands seksuele identiteit te respecteren.
Hoe weet je of je aseksueel bent?
Soms is iemands aseksualiteit niet meteen duidelijk voor zichzelf. Dit komt deels doordat het minder breed wordt besproken dan hetero- of homoseksualiteit, waardoor er een gebrek aan begrip is rond het onderwerp. Sommigen beseffen niet eens dat aseksualiteit een seksuele geaardheid is.
Net zoals het een tijdje kan duren voordat iemand beseft dat hij of zij lesbisch, homoseksueel, biseksueel, transgender of queer is, heeft iemand mogelijk zorgvuldig zelfonderzoek nodig voordat deze de eigen aseksualiteit erkent.
Om te bepalen of je aseksueel bent, kun je het beste nagaan of je een van de volgende problemen hebt ervaren:
- Je ziet dat anderen conventioneel aantrekkelijk zijn, maar je ervaart zelden (of nooit) een seksuele aantrekkingskracht tot hen.
- Je hebt weinig tot geen behoefte aan seksuele ontmoetingen met anderen, inclusief je romantische partner.
- Je hebt weinig tot geen zin om te masturberen.
- Je hebt seksuele intimiteit, maar je geniet er niet van.
- Je hebt seksuele intimiteit, maar je neemt er zelden het initiatief voor.
- Je denkt zelden aan seks.
- Je vindt seksuele intimiteit – of zelfs de gedachte daaraan – niet lonend, opwindend, interessant of belangrijk.
- Je hebt moeite met het identificeren met andere seksuele oriëntaties, waaronder heteroseksualiteit, homoseksualiteit, biseksualiteit en panseksualiteit.
- Je hebt weinig tot geen zin om überhaupt betrokken te raken bij een romantische relatie.
Zoals hierboven vermeld, is elke aseksuele persoon anders. Het is nuttig om aseksualiteit als een spectrum te zien en te overwegen of je ergens op dat spectrum valt of dat je binnen een exacte definitie past.
Aseksueel, demiseksueel en grijsseksueel
De termen demiseksueel en aseksueel worden vaak door elkaar gehaald. Hoewel ze zijdelings verwant zijn, verschillen de oriëntaties in feite sterk van elkaar. Iemand die demiseksueel is, ervaart wel seksueel verlangen naar anderen en geniet van seksuele intimiteit, maar pas nadat er een sterke emotionele band is opgebouwd.
Demiseksualiteit valt technisch gezien op het aseksuele spectrum, samen met grijze seksualiteit. Hierbij wordt iemand seksueel verlangen en aantrekkingskracht ervaren, maar zelden en/of met een lage intensiteit.
Aseksualiteit versus tijdelijk gebrek aan libido
Een van de belangrijkste verschillen tussen aseksualiteit en een algemeen gebrek aan libido is hoe lang de gevoelens bij beide aanhouden. Veel mensen die zich als aseksueel identificeren, hebben zich al langere tijd zo gevoeld – soms al in hun adolescentie.
Een daling van het libido op latere leeftijd is vaak niet hetzelfde als een aseksuele geaardheid. Veelvoorkomende oorzaken van een laag libido zijn psychische problemen zoals angst, stress en depressie, bepaalde medicijnen en supplementen, onderliggende ziekten, steroïdengebruik en hormonale veranderingen en onevenwichtigheden.
Vrouwen in de menopauze merken bijvoorbeeld vaak een afname van hun seksuele verlangen door een sterke hormonale verandering. Als je vermoedt dat een van de bovengenoemde factoren een verminderd libido veroorzaakt, kun je het beste een huisarts of specialist raadplegen.
In sommige gevallen kan een laag libido ook het gevolg zijn van trauma, zoals seksueel misbruik, fysiek geweld, verkrachting, aanranding, seksuele schaamte en andere negatieve seksuele ervaringen. Dit is iets om met een therapeut te bespreken. Zij kunnen je helpen bij het verwerken van trauma's uit het verleden.
Hoe je jouw aseksualiteit kunt verklaren
Ik wil hier duidelijk zijn: je bent niemand een verklaring verschuldigd over je seksuele geaardheid. Toch kunnen er momenten zijn waarop je je misschien gedwongen voelt om met iemand over je seksualiteit te praten.
Je kunt bijvoorbeeld je seksuele geaardheid willen bespreken in een romantische relatie, met je beste vrienden of met familieleden. Als je je aseksualiteit aan iemand wilt uitleggen, is de beste aanpak openhartige eerlijkheid, vooral omdat veel mensen niet erg bekend zijn met de term.
Leg precies uit wat je wel en niet voelt. Als je met een liefdespartner praat, wees dan duidelijk over hoe dit je seksuele relatie kan beïnvloeden.
Aseksualiteit is een spectrum, en geen twee mensen binnen dat spectrum zijn exact hetzelfde in hun seksuele verlangens of aantrekkingskracht tot anderen, of zelfs tot zichzelf. Een beter begrip van je eigen seksuele geaardheid, kan je misschien op weg helpen naar een beter begrip van jezelf.
Dit kan leiden tot een groter zelfvertrouwen en over het algemeen meer duidelijkheid over wie je bent en hoe je door het leven en relaties navigeert. In sommige gevallen is een gebrek aan seksueel verlangen het gevolg van een laag libido of trauma's uit het verleden. Het is de moeite waard om deze paden te verkennen als je denkt dat een van deze factoren je seksuele verlangen en aantrekkingskracht beïnvloedt.
Aseksualiteit